Zablokowany
00 - 000 cm brak informacji
Awatar użytkownika

Concrete jungle where dreams are made of, there's nothin' you can't do, now you're in New York.

something about me
by new yorker

codzienność i ciekawostki
wprowadzenie
Ten przewodnik zawiera wszystkie informacje dotyczące codzienności w Nowym Jorku. Poniższe informacje pozwolą zrozumieć, jak funkcjonuje miasto i poznać je od strony, jaką mogą znać właściwie jedynie mieszkańcy.
new york
00 - 000 cm brak informacji
Awatar użytkownika

Concrete jungle where dreams are made of, there's nothin' you can't do, now you're in New York.

something about me
by new yorker

codzienność i ciekawostki - komunikacja
transport publiczny
Transport publiczny w Nowym Jorku jest uznawany za najbardziej rozbudowany i zróżnicowany w Ameryce Północnej. Oferuje swoje usługi 24 godziny na dobę i jest zarządzany przez organizację pożytku publicznego Metropolitan Transportation Authority (MTA). System transportu publicznego w Nowym Jorku to nie tylko autobusy, metro czy ponad 12 tysięcy żółtych taksówek, to także siedem płatnych mostów, dwa tunele, kolej linowa Roosevelt Island Tramway, a także liczne promy łączące Manhattan z różnymi miejscami w granicach oraz poza granicami miasta. Szeroki zakres opcji oraz świetna koordynacja wpływają na popularność transportu publicznego, który wybiera ponad 60% mieszkańców. Do dyspozycji mieszkańców i turystów oddano kilka środków transportu publicznego:
  • metro - nowojorskie metro to jedna z najbardziej rozległych i ruchliwych sieci metra na świecie. Metro składa się z 468 stacji i wielu linii, które oferują połączenia do różnych dzielnic miasta czy na przedmieścia. Uznaje się, że jest to najszybszy środek transportu, szczególnie w godzinach szczytu (6:30 - 9:30 oraz 15:30 - 20:00), gdy pociągi kursują co 2-5 minut (w normalnych godzinach co 5-10 minut). Do dyspozycji podróżnych są 3 linie metra, które się krzyżują, co umożliwia dotarcie do najodleglejszych zakątków miasta. Nowojorskie metra potrafi jednak zaskakiwać zmianami tras lub remontami - warto sprawdzać aktualne informacje na stronie internetowej MTA. Decydując się na podróż metrem, należy też pamiętać o jednorazowej MetroCard (bilet na przejazd, cena: $2,90) lub MetroCard (karta tygodniowa lub miesięczna, cena: $34 or $132). MetroCard można zakupić w automatach, kioskach i wykorzystywać wielokrotnie poprzez ponowne doładowania. Podróżując metrem, należy pamiętać o swoim bezpieczeństwie. Zawsze trzeba uważać na kradzieże, napady z użyciem broni oraz zagrożenia związane z przestępstwami seksualnymi. Nocą najlepiej podróżować w pierwszym wagonie, z konduktorem.
  • autobusy - sieć autobusów obsługuje główne arterie miasta, mniej uczęszczane ulice oraz dzielnice nieobsługiwane przez metro. Dodatkowo Port Authority Bus Terminal oferuje połączenia dalekobieżne między innymi do: Chicago, Miami czy Toronto. Linie autobusowe kursujące po mieście oznaczone są literami (od nazwy dzielnicy: M – Manhattan, Bx –Bronx, B – Brooklyn, Q – Queens, S – Staten Island) i cyframi. Obowiązkowe są opłaty za przejazd, a cena zmienia się w zależności od rodzaju przejazdu. Zniżki przewidziane są dla emerytów i osób niepełnosprawnych. Warto pamiętać, że w godzinach 22.00–5.00 oferowana jest usługa Request-A-Stop, co oznacza, że kierowca na prośbę pasażera zatrzymuje się w dowolnym miejscu (o ile jest to bezpieczne).
  • żółte taksówki - to nie tylko symbol Nowego Jorku, ale także jeden z lepszych środków transportu. Taksówki są bardzo powszechne i można je złapać na każdym rogu ulicy, zamówić telefonicznie lub przez aplikację Curb. Należy uważać na kierowców bez zezwolenia, którzy pobierają umowne opłaty za przejazd i nagabują klientów do korzystania z ich usług. Bezpieczne taksówki mają umieszczone w widocznym miejscu medalion (licencję) oraz na dachu światła z dwoma numerami. Światła te są istotnym elementem, który podpowiada nam, czy taksówka jest wolna (światła zapalone) czy zajęta lub kierowca skończył zmianę (wszystkie światła wyłączone). Jeśli chodzi o opłaty to w taksówkach, można płacić gotówką i kartą. Na koszt kursu składają się: opłata za rozpoczęcie kursu ($3,00), odległość kursu ($0,70 doliczane co piątą milę) oraz podatek stanowy ($0,50). Dodatkowe opłaty, które mogą zostać doliczone to: stanie w korku ($0,70 za minutę), przejazd w godzinach szczytu od 16:00 do 20:00 ($2,50), przejazd w godzinach nocnych od 20:00 do 6:00 ($1,00), koszty przejazdu płatnymi tunelami i mostami, napiwek dla kierowcy (zwyczajowo około 15-20% rachunku). Nawet pomimo dodatkowych kosztów, taksówki są bardzo często wybieranym środkiem transportu. Szczególnie często na przejazd taksówką decydują się turyści.
  • uber/ lyft/ via - ten rodzaj transportu można określić jako nowszą, rozwiniętą wersję klasycznych taksówek. Przejazd zamawia się poprzez aplikację, a usługa jest szeroko dostępna na obszarze całego miasta. Aplikacje umożliwiają poznanie ceny przed przejazdem, śledzenie przejazdu i płatność przez aplikację. Dodatkowo oferta zakłada także przejazdy współdzielone z innymi pasażerami po konkurencyjnych cenach (dotyczy to aplikacji via).
  • promy - łączą Manhattan z pobliskimi obszarami (Staten Island czy Jersey City). Wbrew pozorom, promy są bardzo często wykorzystywane przez mieszkańców i turystów - rocznie przewożą ponad 19 milionów pasażerów! Promy uznawane są za jeden z bezpieczniejszych środków transportu, a wielu mieszkańców korzysta z nich przynajmniej raz dziennie podczas podróży do/ z pracy.
  • pociągi przedmiejskie - środek transportu popularny wśród mieszkańców ale słabo znany wśród turystów. Najczęściej korzystają z nich osoby mieszkające w pobliskich miastach, które dojeżdżają do pracy. Pociągi oferują szybkie połączenia, częste kursy i podróż w całkiem dobrych warunkach.
transport prywatny
Transport prywatny w Nowym Jorku wykorzystywany jest przez mieszkańców i turystów. Jak każda z dostępnych opcji, ma swoje plusy i minusy. Z pewnością na plus przemawia to, że jest to rodzaj transportu, którego nie trzeba dzielić z innymi pasażerami czy ograniczać się rozkładem jazdy. Minusami są korki, problemy z parkingami, niebezpieczeństwo wypadku czy wysokie koszty (w przypadku samochodów). Nie zmienia to jednak faktu, że wciąż wielu nowojorczyków decyduje się na prywatny środek transportu, a jego rodzaje to:
  • samochód osobowy - posiadanie samochodu w Nowym Jorku niesie ze sobą niezależność, ale także obowiązki i niekiedy problemy. Właściciele pojazdów muszą ponosić koszty rejestracji, ubezpieczenia, przeglądu technicznego, niezbędnych napraw czy też opłaty za parkowanie. Wszechobecne korki i problemy z dostępnością parkingów w centrum, sprawiają, że dość często, na posiadanie samochodu decydują się mieszkańcy dalszych dzielnic miasta.
  • rowery - jedną z większych przeszkód dla rowerzystów w Nowym Jorku jest ograniczone miejsce w mieszkaniu na przechowywanie roweru. Nowy Jork poza tym aspektem jest dobrze przygotowany i posiada rozbudowaną sieć ścieżek rowerowych czy specjalny program zachęcający do korzystania z tego środka transportu. Rowerzyści nie muszą się martwić awariami, w wielu miejscach dostępne są stacje z pompkami czy innymi narzędziami do naprawy. Uważać należy jednak na kradzieże oraz niebezpieczeństwo zderzenia z samochodem czy pieszym.
  • hulajnogi elektryczne - ten środek transportu zyskał na popularności na przestrzeni ostatnich kilku lat. Posiadanie własnej hulajnogi jest bezproblemowe, a same sprzęty są dostępne w przystępnych cenach. Wiele osób zdecydowało się na zamianę roweru na hulajnogę, ale wciąż należy pamiętać, że nie jest to środek transportu na każdą pogodę. Warto mieć więc dodatkowy plan działania lub decydować się na hulajnogę z jednej z wypożyczalni, które mają swoje aplikacje, a sprzęt dostępny jest w każdej dzielnicy.
  • wynajęty samochód - wynajmowanie samochodów w Nowym Jorku jest niezwykle proste - wystarczy posiadać aplikację, kartę bankową i mieć ukończone 25 lat. Samochód można wypożyczyć samemu, uprzednio go rezerwując w aplikacji. Punkty odbioru i zwrotu wypożyczonego samochodu mieszczą się w dzielnicach, koło lotnisk i dworców. Inną opcją jest wypożyczenie samochodu wraz z kierowcą, ale opcja ta jest o wiele droższa.
parkowanie
Parkowanie w Nowym Jorku to prawdziwe wyzwanie i to nie tylko ze względu na gęstą zabudowę, ale także ze względu na kary i respektowanie obowiązujących przepisów. Przewidziano kary za parkowanie na zakazie (średnio $115), zbyt bliskie parkowanie przy hydrancie oraz nieusunięcie samochodu przed sprzątaniem ulic. Informacje dotyczące zakazów parkowania można znaleźć na stronach internetowych lub w aplikacji. Warto być na bieżąco i przestrzegać przepisów, ponieważ mandat plus koszty wykupienia odholowanego samochodu, mogą być wysokie. Nowojorczycy posiadający swoje samochody, korzystają z poniższych opcji parkowania:
  • strefy płatnego parkowania na ulicach - obecne w każdych dzielnicach, przewidują różne miejsca parkingowe, w tym także te dla niepełnosprawnych kierowców. Należy pamiętać, że ilość miejsc jest ograniczona, szczególnie na Manhattanie, co dla osób dojeżdżających do pracy, może być problematyczne. Postój na parkingu podlega ograniczeniom czasowym i niezbędne jest uiszczenie opłaty przy pomocy parkometru lub aplikacji.
  • płatne parkingi - mowa tutaj o parkingach na powierzchni, ale także parkingach garażowych, przy czym oba te miejsca pozwalają na postój przez dłuższy czas. Uznaje się, że są to parkingi o wysokim poziomie bezpieczeństwa, głównie przez wszechobecne kamery i stróża. Bezpieczeństwo idzie w parze z ceną, która w tym przypadku oscyluje pomiędzy $30 do $60. Wysokość opłat często zależy od dzielnicy, ale niezmiennym jest kilkudolarowy napiwek. Istotne jest to, że niektóre portale internetowe oferują kupony zniżkowe, z których warto korzystać.
  • parkingi specjalne - przewidują miejsca parkingowe tylko dla określonej grupy osób - mieszkańców danego budynku, klientów sklepu czy restauracji. W przypadku parkingu dla rezydentów niezbędne jest posiadanie przepustki potwierdzającej możliwość parkowania w tym konkretnym miejscu.
new york
00 - 000 cm brak informacji
Awatar użytkownika

Concrete jungle where dreams are made of, there's nothin' you can't do, now you're in New York.

something about me
by new yorker

codzienność i ciekawostki
opieka zdrowotna
Opieka zdrowotna w Nowego Jorku obejmuje szeroki zakres usług medycznych oferowany w różnego rodzaju placówkach. Pomoc medyczna świadczona jest w szpitalach (różniących się od siebie stopniem zaawansowania i popularnością) czy w przychodniach i gabinetach lekarskich (podstawowa opieka, ale także specjalistyczne zabiegi). W przypadku gdy niezbędna jest pilna pomoc medyczna, mieszkańcy mogą kontaktować się z numerem alarmowym - 911 i wezwać pogotowie. Warto zaznaczyć, że różnego rodzaju pomoc medyczna jest w Nowym Jorku płatna (z ubezpieczenia, programów rządowych lub przez mieszkańca), ale w przypadku gdy pogotowie zostanie wezwane przez policję - koszty ponosi rząd.
Jeśli chodzi o ubezpieczenia zdrowotne - stworzono różne opcje prywatne oraz programy rządowe, które mają zapewnić wszystkim mieszkańcom dostęp do opieki na wysokim poziomie. Dostępne obecnie opcje to:
  • prywatne ubezpieczenie zdrowotne - oferowane przez firmy ubezpieczeniowe do zakupu indywidualnego oraz poprzez pracodawcę (ubezpieczenia grupowe). Koszt ubezpieczeń jest wysoki - szczególnie w przypadku pakietów wykupowanych indywidualnie. W przypadku ubezpieczenia od pracodawcy koszt pokrywany jest częściowo przez pracodawcę, a częściowo osobiście. Ubezpieczenia w zależności od pakietu, różnią się od siebie ceną i zakresem oferowanych usług.
  • medicaid - to program ubezpieczeniowy finansowany przez rząd federalny i stanowy, kierowany do osób o niskich dochodach lub z ograniczonymi zasobami finansowymi. Program zapewnia chorym pomoc medyczną i opiekę za darmo lub po bardzo niskich opłatach. Aby skorzystać z tego programu ubezpieczeniowego, należy najpierw zostać do niego zakwalifikowanym - głównym kryterium jest sytuacja finansowa chorego.
  • medicare - to program ubezpieczeniowy finansowany przez rząd federalny, który zapewnia opiekę zdrowotną osobom po 65 roku życia, osobom niepełnosprawnym i cierpiącym na niewydolność nerek. Program podzielony jest na kilka części, które pokrywają wydatki za różne poziomy pomocy medycznej: Part A (szpitalna - bezpłatna dla osób, które przez 10 lat płaciły składki Medicare), Part B (lekarska - dobrowolna i płatna co miesiąc), Part C (Medicare Advantage - alternatywna łącząca part A i part B, płatna) i Part D (lekowa - po zapisie, dodatkowo płatna co miesiąc).
  • plany zdrowotne na giełdzie ubezpieczeń zdrowotnych (Health Insurance Marketplace) - utworzone w ramach Affordable Care Act (Obamacare) giełdy ubezpieczeń zdrowotnych, na których osoby bez ubezpieczenia lub z ubezpieczeniem od pracodawcy, mogą zakupić ubezpieczenie zdrowotne indywidualnie. Oferowane plany mogą być finansowane przez rząd w zależności od dochodu.
  • programy wsparcia - osoby nieposiadające ubezpieczenia mogą szukać pomocy poprzez programy rządowe i organizacje pozarządowe. Instytucje te finansują dostęp do podstawowej opieki zdrowotnej i niezbędnych usług medycznych. Najczęściej z takiej pomocy korzystają osoby bezdomne.
przydatne informacje
Wszystko w Nowym Jorku dzieje się szybko więc warto znać sposoby na ułatwienie sobie życia. Poniżej znajdują się różne informacje dotyczące życia w mieście czy atrakcji turystycznych.
  • korki i poruszanie się po mieście - poranne i popołudniowe godziny szczytu można przetrwać poruszając się na rowerze (własnym lub z miejskiej wypożyczalni), transportem publicznym, współdzieląc samochód ze znajomymi lub wybierając podróż na pieszo.
  • happy hours - to świetny sposób na wypicie darmowego drinka, otrzymanie całego dania za cenę jednego piwa albo kupno najbardziej wymyślnych drinków za maksymalnie $5! To świetne promocje dostępne niemal w każdym większym barze i zdecydowanie warto z nich korzystać.
  • banki, bankomaty, wymiana waluty - są dostępne niemal na każdym rogu (nawet w drogeriach, sklepach, hotelach i restauracjach) i w każdej dzielnicy. Należy pamiętać, że bankomaty pobierają opłaty za usługę do maksymalnie $3, jednak musimy doliczyć dodatkową prowizję przy wypłacie gotówki w bankomacie innego banku. Placówki są otwarte od poniedziałku do piątku od 8.00 lub 9.00 do 16.00 lub 17.00, a w soboty do 13.00 lub 14.00.
  • internet - w wielu rejonach miasta istnieje możliwość korzystania z bezpłatnego internetu. Dokładne lokalizacje można znaleźć na różnych stronach internetowych, ale z pewnością darmowy internet można znaleźć w parkach, niektórych sklepach (Apple), restauracjach i barach czy bibliotekach publicznych. Należy zachować szczególną ostrożność, bo często sieci te mogą zainfekować sprzęt, którego używamy.
  • napiwki - są naturalną częścią zarobku, a restauracje nadrukowują go nawet na rachunkach. Uznaje się, że napiwki poniżej 15% oznaczają fatalną obsługę. Napiwki oczekiwane są przez taksówkarzy, fryzjerów, portierów, kelnerów, sprzątaczki i nawet odźwiernych za przywołanie taksówki. Turyści, którzy nie znają tej tradycji, mogą liczyć na to, że kelner sam zapyta o doliczenie napiwku.
  • palenie - palacze w Nowym Jorku nie mogą legalnie sięgnąć po papierosa w parkach, na miejskich plażach, placach i w zatłoczonych miejscach publicznych, wokół szkół, w obiektach sportowych, restauracjach czy w metrze. Za złamanie zakazu można otrzymać mandat na kwotę $50. Zakaz dotyczy tradycyjnych papierosów, ale także e-papierosów i każdego innego urządzenia, które połączone jest z nałogiem. Miasto podchodzi do sprawy palenia bardzo rygorystycznie, a papierosy można kupić dopiero po ukończeniu 21 roku życia.
  • poczta - miejskie urzędy pocztowe są czynne od poniedziałku do piątku od 9.00 do 17.00, a w soboty od 9.00 do 16.00. Poczta Główna na Manhattanie jest czynna od poniedziałku do piątku od 7.00 do 22.00, w soboty od 9.00 do 21.00, a w niedziele od 11.00 do 19.00. W placówkach można nadać paczki oraz list krajowy czy też zagraniczny.
  • darmowe aplikacje telefoniczne przydatne w Nowym Jorku - w Nowym Jorku warto korzystać z różnych aplikacji, które pozwalają: sprawdzać rozkład transportu miejskiego (NYCMate), odszukać bilety na musicale i spektakle na Broadway nawet o połowę taniej (TKTS), zapoznać się z kalendarzem wydarzeń (Time Out New York), odnaleźć konkretne miejsce w Nowym Jorku i zapoznać się z wydarzeniami kulturalnymi (NYCWay) czy nawet przejrzeć menu większości restauracji (MenuPages). Większość aplikacji nie wymaga dostępu do internetu, a zdecydowanie ułatwia poruszanie się po mieście, planowanie czasu wolnego czy wyszukiwanie wyjątkowych okazji cenowych.
ciekawostki
Nowy Jork, jak każde inne miasto, skrywa wiele tajemnic i ciekawostek, z których nalepsze znajdziecie poniżej:
  • w Nowym Jorku wynaleziono między innymi: papier toaletowy, musztardę francuską, gumę do żucia i złote zęby;
  • Central Park ma własny system nawadniania, który zapewnia wilgoć w parku nawet w trakcie suszy;
  • niektóre z dzisiejszych parków były kiedyś cmentarzami;
  • w Nowym Jorku jest więcej kawiarni niż w innych miastach USA;
  • decydując się na nowojorskiego bajgla spożywasz półtora bochenka chleba (!);
  • pierwsza pizzeria (Lombardi's) w USA została otwarta w Nowym Jorku w 1905 roku i wciąż serwuje klasyczne dania;
  • restauracje i punkty sprzedaży żywności oznaczane są ocenami od A do D, gdzie A oznacza bardzo czyste miejsce, a D bardzo zanieczyszczone;
  • w miejskim systemie metra wykryto 15 152 formy życia (w tym owady i bakterie);
  • budynek Empire State Building posiada własny kod pocztowy (10118);
  • na ulicach Nowego Jorku rocznie kręci się około 40 tysięcy filmów, seriali i reklam;
  • na ulicach Brooklynu żyje wiele dzikich papug;
  • gałki oczne Alberta Einsteina przechowywane są w jednym z sejfów na terenie miasta;
  • Statua Wolności była prezentem od Francji;
  • Nowy Jork zapłaci za bilet lotniczy w jedną stronę dla bezdomnych, którzy mają zagwarantowane miejsce pobytu w miejscu docelowym;
  • w Nowym Jorku przechodzenie na czerwonym świetle jest dozwolone - zasady tej nie łamią głównie turyści;
  • na terenie miasta można legalnie chodzić topless, o ile nie jest to wykorzystywane w calach zarobkowych.
new york
Zablokowany